Wednesday, November 27, 2013

Μπαχαρικά: Κάνουν καλό και στην υγεία μας!


 Τα μπαχαρικά και τα καρυκεύματα είχαν πάντα μια ιδιαίτερη μαγεία. Κάποτε η χρήση τους θεωρούνταν πολυτέλεια και μπορούσαν να τα απολαύσουν λίγοι και πλούσιοι. Βασική τους ιδιότητα είναι να προσδίδουν ιδιαίτερη γεύση σε κάθε τροφή, αλλά παράλληλα έχουν και θρεπτική αξία. Όλα τα μπαχαρικά προέρχονται από φυτά, όπως λουλούδια – γαρύφαλλο, καρπούς – πιπερίτσες τσίλι, σπόρους – κορίανδρο, ρίζες – πιπερόριζα (τζίντζερ), φύλλα – φύλλο κάρρυ, φλοιούς – κανέλα και άλλα πολλά. Κάθε ένα από αυτά, ξεχωρίζει για το μοναδικό του άρωμα και την χαρακτηριστική του γεύση.  Τόσο τα μπαχαρικά, όσο και τα καρυκεύματα, χρησιμοποιούνται κυρίως για την ενίσχυση της γεύσης των φαγητών, όμως η προσφορά τους δεν είναι μόνον η ωραία γεύση, αλλά λειτουργούν ως φυσικά συντηρητικά τροφίμων, για μεγάλες περιόδους.
Αυτό οφείλεται στις αντιβακτηριακές ιδιότητες που διαθέτουν τα μπαχαρικά. Το άρωμά τους διεγείρει τους σιελογόνους αδένες και τις εκκρίσεις γαστρικού οξέως, βοηθώντας έτσι την πέψη. Τα περισσότερα βότανα και μπαχαρικά περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μέταλλα όπως ο σίδηρος και το ασβέστιο σε αισθητές ποσότητες. Όμως οι αναλογία ποσοτήτων μπαχαρικών που καταναλώνουμε με τα γεύματά μας είναι πολύ μικρές για να είναι σημαντικές. Η ενέργεια και οι πρωτεΐνες που περιέχονται είναι αμελητέες, καθώς τα φαγητά γίνονται νοστιμότερα, οι άνθρωποι καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες τροφής κι έτσι απορροφώνται και μεγαλύτερες ποσότητες θρεπτικών ουσιών. Κάποια από τα μπαχαρικά, όπως η πράσινη καυτερή πιπεριά, είναι πλούσια σε βιταμίνη C κι έτσι εμπλουτίζεται η διατροφή των φτωχών οικογενειών. 30 γραμμάρια πράσινων καυτερών πιπιεριών είναι αρκετά για να καλύψουν τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη C, ενός ενήλικα. Τα μπαχαρικά γενικώς διαλύουν τα αέρια του στομάχου, βοηθούν άτομα που πάσχουν από
δυσκοιλιότητα.
Η ιατρική έχει αποδεχθεί τις ιαματικές ιδιότητες τους και τους έχει δώσει μια εξέχουσα θέση. Το γαρυφαλέλαιο έχει αναισθητικές ιδιότητες και ανακουφίζει έτσι τον πονόδοντο.  Λίγο πιπέρι σε ένα ζεστό τσάι είναι η παραδοσιακή συνταγή για την ανακούφιση από κρυολόγημα. Η κουρκούμη (turmeric) έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες και ένα διάλυμα κουρκούμης είναι κατάλληλο για τον καθαρισμό πληγών. Κι ενώ αναγνωρίζονται οι ευεργετικές τους ιδιότητες, παρουσιάζουν παράλληλα και κάποια μειονεκτήματα. Η μεγάλη κατανάλωση μπαχαρικών, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει εμετούς ή διάρροιες σε κάποια άτομα. Ιδιαίτερα προσεκτικοί με την χρήση των μπαχαρικών θα πρέπει να είναι όσοι πάσχουν από παθήσεις του στομάχου, όπως έλκος, γαστρίτιδα κλπ. Τα καυτερά μπαχαρικά αυξάνουν τις εκκρίσεις του γαστρεντερικού συστήματος και μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση των ανωτέρω παθήσεων.
Επίσης, άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, άσθμα, καθώς και έγκυες γυναίκες θα πρέπει πάντα να συμβουλεύονται τον διαιτολόγο ή τον γιατρό τους πριν τα χρησιμοποιήσουν. Πρέπει να αγοράζουμε πάντα μικρές ποσότητες μπαχαρικών και να τα ανανεώνουμε τακτικά αν μείνουν αρκετούς μήνες στο βαζάκι τους. Ο μέσος χρόνος ζωής τους μέχρι δηλαδή να χάσουν τα αρώματά τους είναι 12 μήνες. Όταν αγοράζουμε μπαχαρικά ή μυρωδικά καλό είναι να τα αγοράζουμε ολόκληρα και όχι τριμμένα αφού έτσι διατηρούν περισσότερο τα αρώματά τους. Ένα μικρό γουδί είναι απαραίτητο όταν έχουμε ολόκληρα μπαχαρικά για να τα σπάσουμε τελευταία στιγμή πριν τα προσθέσουμε στο μαγείρεμα. Και ας μην ξεχνάμε ότι ο εχθρός των μπαχαρικών είναι ή ζέστη και η υγρασία γι’ αυτό βάζουμε τα μπαχαρικά σε ένα ράφι που δεν το βλέπει ο ήλιος και ποτέ δεν τα ρίχνουμε κατ’ ευθείαν από τη συσκευασία τους μέσα στο φαγητό, αλλά βγάζουμε μία μικρή ποσότητα στο χέρι μακριά από τους υδρατμούς της κατσαρόλας που βράζει. Παρακάτω σας δίνουμε μερικές από τις θεραπευτικές ιδιότητες τους, αναλυτικότερα:
Βανίλια
Βοηθάει την χώνεψη, αλλά σε μεγάλες ποσότητες μπορεί προκαλέσει φλεγμονές. Τονώνει το νευρικό σύστημα. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε σε γλυκά, μπισκότα, κέικ, παγωτά ή ακόμη και στον καφέ ή το τσάι.

Γαρύφαλλο
Για τον πονόδοντο. Τοποθετείται είτε ως έχει στο δόντι είτε με τη μορφή ελαίου (ευγενόλη). Είναι γνωστό για την αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση του, ενώ λειτουργεί και ως αντισπασμωδικό ανακουφίζοντας από τυμπανισμό και αέρια. Χρησιμοποιείται στη θεραπεία της ακμής, του έρπητα και στο κριθαράκι. Παράλληλα βοηθά και στη πνευματική διαύγεια…

Γλυκάνισος
Το μαγικό φυτό!  Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι διατηρεί τη νεανικότητα ενώ ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για να σταματήσει το φτάρνισμα… Σήμερα θεωρείται ένα θερμαντικό, διεγερτικό χόρτο, το οποίο βελτιώνει την πέψη και χρησιμοποιείται για τον εντερικό κολικό και για τον τυμπανισμό.  Δρα ευεργετικά στο συκώτι και το κυκλοφοριακό σύστημα. Έχει αντισπασμωδική δράση και χρησιμοποιείται ενάντια στο άσθμα, τον βήχα, την βρογχίτιδα και τον κοκίτη.   Με το έλαιο του γλυκάνισου απομακρύνονται και οι ανεπιθύμητοι επισκέπτες (ψείρες) από το τριχωτό της κεφαλής.

Κουρκουμάς
Τις θεραπευτικές του ιδιότητες τις οφείλει στην κουρκουμίνη από την οποία παίρνει και το έντονο πορτοκαλοκίτρινο χρώμα του.  Είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και θεωρείται ότι έχει αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινική δράση. Ωστόσο, η συχνή του χρήση μπορεί να προκαλέσει ευαισθησία στο στομάχι, ακόμη και έλκος.

Κανέλα
Βοηθά στην αντιμετώπιση των στομαχικών διαταραχών και γενικότερα σε προβλήματα του πεπτικού συστήματος (όπως φούσκωμα). Επιπλέον, διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος, μειώνει τα επίπεδα ζαχάρου στο αίμα και ανακουφίζει από τα κρυολογήματα. Το «γλυκό» και «μεθυστικό» της άρωμα ανεβάζει την ερωτική διάθεση καθώς είναι γνωστή για τις αφροδισιακές της ιδιότητες….

Κάπαρη
Ανοίγει την όρεξη και διεγείρει τα γαστρικά υγρά. Είναι ιδανική για σαλάτες λαχανικών με θαλασσινά, για μακαρονάδες αλλά και σε ψωμιά τα οποία έχουν αρωματιστεί με ρίγανη και μαντζουράνα.

Κορίανδρο (dhania) φύλλα / σπόρων
Όλα τα μέρη του φυτού κορίανδρου είναι βρώσιμα, αλλά φρέσκα φύλλα και οι αποξηραμένοι σπόροι είναι αυτά που συνήθως χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα. Τα φύλλα του κόλιανδρου είναι διεγερτικό και τονωτικό. Ενισχύουν το στομάχι, την ανακούφιση από μετεωρισμό και διευκολύνουν την απαλλαγή από ούρα. Οι σπόροι κορίανδρου μειώνει τον πυρετό.  Ο χυμός του είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος και έχει βιταμίνη Α, Β1, Β2, C και σίδηρο. Ένα ή δύο κουταλάκια του γλυκού του χυμού, σε φρέσκια κρέμα γάλακτος, είναι ιδιαίτερα ευεργετικό, στην αντιμετώπιση πεπτικών διαταραχών, όπως η δυσπεψία, ναυτία, δυσεντερία, ακόμη και για την ηπατίτιδα και την ελκώδη κολίτιδα. Τακτική κατανάλωση αφεψήματος κοριάνδρου, βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα, δεδομένου ότι είναι ένα καλό διουρητικό και τονώνει τα νεφρά.

Μοσχοκάρυδο
Εκτός από τη χρήση του σε διάφορα κοκτέιλς με γνωστότερο το Brandy Alexander., το μοσχοκάρυδο βοηθά σε προβλήματα του πεπτικού συστήματος καταπραΰνει από μυϊκούς σπασμούς ενώ ταυτόχρονα έχει διεγερτικές και τονωτικές ιδιότητες. Είναι όμως «άτακτο» μπαχαρικό καθώς σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να αποδειχθεί παραισθησιογόνο…

Μπαχάρι
Το άρωμά του, το καθιστά μοναδικό καθώς συνδυάζει τόνους από πιπέρι, κανέλα, γαρίφαλο και μοσχοκάρυδο. Είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά στοιχεία και κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι μειώνει τη πίεση. Βοηθά στην πέψη των λιπαρών ουσιών.

Πιπέρι
Διαθέτει έντονες αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες ενώ θεωρείται μπαχαρικό με αντιβακτηριακή δράση. Επιπλέον ανοίγει την όρεξη και βοηθάει στη χώνεψη. Παράλληλα αποτελεί εξαιρετική πηγή σιδήρου και μαγγανίου καθώς ένα κουταλάκι του γλυκού μας δίνει περίπου το 5% και το 8% αντίστοιχα, της ποσότητας που χρειαζόμαστε ημερησίως.

Ρίγανη
Βρίσκεται στην κορυφή της Μεσογειακής Μαγειρικής. Οι Αρχαίοι Έλληνες έπιναν αφέψημα ρίγανης για να γιατρέψουν τους σπασμούς της κοιλιάς, αλλά και τις διάρροιες. Είναι πλούσια σε βιταμίνες και ο συνδυασμός της με το ελαιόλαδο προσδίδει εκείνη την χαρακτηριστική Ελληνική γεύση των παραδοσιακών συνταγών μας.

Σαφράν  (Κρόκος Κοζάνης)
Στην αφρόκρεμα… των μπαχαρικών συγκαταλέγεται το εκλεκτό σαφράν καθώς είναι ένα από τα ακριβότερα του είδους. Καλλιεργείται στην Κοζάνη πάνω από 300 χρόνια και θεωρείται το καλύτερο σε ποιότητα στον κόσμο. Χρησιμοποιείται ως τονωτικό, καταπραϋντικό αλλά και ως στομαχικό σπασμολυτικό. Έχει αντιθρομβωτικές ιδιότητες, ανοίγει την όρεξη ενώ παράλληλα διευκολύνει την πέψη. Ωστόσο το σαφράν βοηθά και στην ψυχολογία καθώς είναι γνωστό για την αντικαταθλιπτική του δράση. Λειτουργεί και ως αφροδισιακό..

Τσίλι
Έχει και πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, τις οποίες «οφείλει» στην καπσαικίνη, το συστατικό που του προσδίδει και αυτήν την ιδιαίτερα καυτερή γεύση. Ενδυναμώνει το θρομβολυτικό σύστημα, ανοίγει κοιλότητες και διόδους αέρα, διαλύει τις βλέννες στους πνεύμονες, δρα ως αποχρεμπτικό η αποσυμφορητικό, βοηθά στην αποφυγή της βρογχίτιδας, του εμφυσήματος και του έλκους του στομάχου.

Source

No comments:

Post a Comment