Karl Whelan
It is becoming increasingly clear that Europe’s leaders are now planning for a Greek exit from the
euro. The current policy approach towards Greece appears to be based on three ideas
First is the idea that Greece’s politicians continually fail to deliver progress (the “false Greek promises” referred to here).
Second, is the idea that European taxpayers cannot be expected to keep funding huge deficits that allow the Greek government to continue with reckless spending (“Germany has reached the limits of what it can bear” and further assistance for Greece is “like pouring water into the desert”).
Third is the idea that a Greek exit will be manageable. Indeed many believe a Greek exit will be necessary for the euro to survive, with Bavarian finance minister Markus Söder saying out loud what many believe, that Greece “must become an example demonstrating that this euro zone also has teeth.”
For all their popularity, each of these ideas is incorrect and the policy they are leading towards risks an economic disaster.
Take the first, widely-held, idea that Greek politicians have failed to make progress. Here is the IMF’s latest report on Greece. Check out Table A1 on page 93. Greece’s primary deficit—the gap between non-interest spending and revenues—fell from 10.6 percent of GDP in 2009 to 2.4 percent in 2011, a decline of 8.2
percent of GDP. For comparison, the UK—currently going through a wide-ranging public debate on the effects of “austerity”—saw its primary deficit decline by only 1.8 percent of GDP over the same period.
The extent of public sector cuts are eye-popping: Spending on public sector wages is set to be down 23 percent this year relative to 2009; spending on social benefits is down 12 percent; capital spending is down 40 percent. Without doubt, the Greek economy has many flaws and its weak tax collection regime is justifiably notorious. But the fact remains that Greece’s politicians have imposed enormous austerity over the past few years and they and the Greek people deserve better than to be insulted in European newspapers every day of the week.
Let’s look at the second idea, that Europeans are being asked to sink money into a black hole to fund profligate Greeks. Greece still has a large budget deficit but its primary balance is coming close to zero. This means that Greece will be borrowing money over the next few years purely to pay the interest on its debts. Most of this debt is now owed to Euro area member states so these borrowings will simply be recycled back to the rest of the EU. Rather than pouring water into a desert, a better analogy is providing food aid to a country suffering famine and then insisting they export the food back again.
The third idea, that a “firewall” can be prepared that keeps Spain and Italy in the euro even after Greece leaves, seems based far more on hope than fact. As I wrote last week, ending the idea that the euro is a fixed and irrevocable union is likely to set off a chain reaction of events that may be very difficult to contain.
As for the idea that a Greek exit will see the euro’s rules enforced, can anyone honestly say they can’t see the current Greek scenario being repeated in Italy over the next few years, with German politicians becoming ever more angry and threatening an Italian exit? Once an “exit route” has been designed, people will expect it to be used again and this uncertainty may destroy the euro once and for all.
The truth is that Greece’s public debt—forecast to be 167 percent of GDP next year—is completely unsustainable. One way or another, European governments are not going to get back all the money they loaned to Greece over the past few years.
Europe’s leaders can react to this fact in either a constructive or a destructive fashion. A constructive response would see a large write-off of Greece’s debt to Euro area member states with much of the debt swapped for bonds whose payments are linked to future Greek GDP. With debt sustainability restored and the fear of euro exit lifted, the Greek economy could begin to grow again, free from the austerity and uncertainty that have caused a depression in which GDP has declined by about fifteen percent.
This debt restructuring could be augmented by a new financial assistance programme that would continue to incentivize reforms. Freed from the risk of euro exit, these reforms would have a greater chance of succeeding than in the current chaotic atmosphere.
As of now, many of Europe’s leaders appear to prefer the destructive route. In their steely determination to be see an unsustainable debt repaid, they are moving towards an option—a Greek exit—that will probably see even less money repaid than if they negotiated a reasonable debt restructuring and kept Greece in the euro. The stakes are simply too high now to allow a policy strategy based on resentment and misunderstanding to be pursued.
Source
Καθίσταται ολοένα και πιο σαφές ότι οι ηγέτες της Ευρώπης
σχεδιάζουν την ελληνική έξοδο από το ευρώ, σημειώνει ο καθηγητής Καρλ
Γουίλαν σε άρθρο που δημοσιεύεται στο Forbes.
Ο ιρλανδός καθηγητής τονίζει ότι η προσέγγιση των Ευρωπαίων βασίζεται
σε τρία αξιώματα, τα οποία είναι λανθασμένα. Η Grexit ίσως αποδειχθεί
καταστροφική για την Ελλάδα και την Ευρώπη, σημειώνει.
Η τρέχουσα πολιτική προσέγγιση προς την Ελλάδα φαίνεται να βασίζεται σε τρεις ιδέες:1. Οι πολιτικοί έχουν αποτύχει να μειώσουν το έλλειμμα και να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις
2. Οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι δεν αντέχουν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τεράστια ελλείμματα, τα οποία επιτρέπουν την ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει τις αλόγιστες δαπάνες
3. Η ελληνική έξοδος από το ευρώ είναι διαχειρίσιμη. Ορισμένοι μάλιστα εκτιμούν ότι η Grexit είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ευρώ
Κάθε μία από αυτές τις ιδέες είναι εσφαλμένη, υπογραμμίζει ο Γουίλαν. Η πολιτική που ακολουθείται βασιζόμενη σ’ αυτές απειλεί να οδηγήσει σε οικονομική καταστροφή.
Πάρτε την πρώτη, ευρέως διαδεδομένη ιδέα, ότι οι Έλληνες πολιτικοί δεν κατάφεραν να σημειώσουν πρόοδο. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΔΝΤ το πρωτογενές έλλειμμα έπεσε από το 10,6 τοις εκατό του ΑΕΠ το 2009 στο 2,4 τοις εκατό το 2011, μείωση κατά 8,2 τοις εκατό του ΑΕΠ. Για λόγους σύγκρισης, το Ηνωμένο Βασίλειο είδε πρωτογενές μείωση του ελλείμματος μόνο κατά 1,8 τοις εκατό του ΑΕΠ κατά την ίδια περίοδο.
Ταυτόχρονα, οι περικοπές στον δημόσιο τομέα είναι τεράστιες: Οι δαπάνες για μισθούς στο δημόσιο τομέα αναμένεται να μειωθούν κατά 23 τοις εκατό το 2012 σε σχέση με το 2009. Οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές μειώθηκαν κατά 12 τοις εκατό την ίδια περίοδο. Στοιχεία που δείχνουν ότι οι Έλληνες πολιτικοί κατάφεραν να επιβάλλουν μέτρα σκληρής λιτότητας. Οι Έλληνες αξίζουν κάτι καλύτερο από το να προσβάλλονται σε καθημερινή βάση από τις ευρωπαϊκές εφημερίδες, σημειώνει ο Γουίλαν.
Ας δούμε τη δεύτερη ιδέα, ότι οι Ευρωπαίοι καλούνται ρίξουν χρήματα σε μια μαύρη τρύπα για τη χρηματοδότηση των “σπάταλων” Ελλήνων. Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει ένα μεγάλο έλλειμμα του προϋπολογισμού αλλά το πρωτογενές έλλειμμα τείνει να μηδενισθεί. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να δανείζεται τα επόμενα χρόνια αποκλειστικά για να πληρώσει τους τόκους για τα χρέη της. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους οφείλεται σε κράτη μέλη της ευρωζώνης. Άρα τα δάνεια της Ελλάδας ανακυκλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η τρίτη ιδέα, ότι μπορεί να δημιουργηθεί ένα “τείχος προστασίας” για την Ισπανία και την Ιταλία όταν φύγει η Ελλάδα από το ευρώ είναι απλά ένα ευχολόγιο. Αν καταρρεύσει η ιδέα ότι η ευρωζώνη είναι σταθερή και αμετάκλητη ένωση, τότε αυτό είναι πιθανό να πυροδοτήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση γεγονότων που δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν.
Επιπλέον, όταν σχεδιασθεί και εκτελεσθεί η Grexit, όλοι θα περιμένουν την επόμενη έξοδο. Αυτό μπορεί να καταστρέψει το ευρώ άπαξ και δια παντός, υπογραμμίζει ο Γουίλαν.
Η αλήθεια είναι ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας (167% του ΑΕΠ) δεν είναι βιώσιμο. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πρόκειται να εισπράξουν όλα τα χρήματα που δάνεισαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Οι ηγέτες της Ευρώπης μπορεί να αντιδράσουν σε αυτό το γεγονός, είτε με εποικοδομητικό ή καταστροφικό τρόπο.
Μια εποικοδομητική απάντηση θα ήταν να προχωρήσουν σε μια μεγάλη διαγραφή του χρέους της Ελλάδας και να ανταλλαγεί αυτό το χρέος με ομόλογα τα οποία θα συνδέονται με τη μελλοντική πορεία του ελληνικού ΑΕΠ. Με την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους θα αρθεί ο φόβος της εξόδου από το ευρώ και θα δοθεί η δυνατότητα για ανάπττυξη.
Αυτή η αναδιάρθρωση του χρέους θα μπορούσε να βοηθηθεί από ένα νέο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας που θα συνεχίσει να βασίζεται στην ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Απαλλαγμένοι από τον κίνδυνο εξόδου, οι Έλληνες θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να προχωρήσουν στις μεταρρυθμίσεις, τονίζει ο Γουίλαν.
Πάντως, καταλήγει, πολλοί από τους ηγέτες της Ευρώπης φαίνεται να προτιμούν την καταστροφική πορεία. Με ατσάλινη αποφασιστικότητα ζητούν από μια χώρα που δεν έχει βιώσιμο χρέος να αποπληρώσει όλα τα δάνεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην απόλυτη καταστροφή.
No comments:
Post a Comment